Güneş koruyucu ürünlerin koruma faktörü SPF (Sun Protection Factor), cildin doğal korunma mekanizmasının ne ölçüde arttırıldığını gösterir. Örneğin cildinizin doğal koruma süresi 10 dakika ise SPF 15 koruma faktörlü bir ürünle bu süre 150 dakika olacaktır.

Güneşten koruma faktörleri kimyasal yapılarıyla cilt üzerinde UV ışınlarına karşı bir kalkan görevi görürler: UVA filtreleri, cildin yaşlanma sürecini hızlandıran UVA ışınlarına duvar çeker; UVB filtreleri güneş yanığına yol açan UVB ışınlarını durdururlar.

Kullanılan koruyucu ürünün hem UVB hem de UVA’ya karşı koruma sağlaması gerekir. Güneş koruyucuların üzerinde yer alan SPF ibaresi sadece UVB’den koruyuculuğu hakkında bilgi vermektedir.

Oysa neden olduğu zararlı etkiler düşünüldüğünde UVA’dan korunmak da çok önemlidir. Colipa (The European Cosmetic, Toiletry and Perfumery Association) 2006 yılından beri UVA değerinin de ambalaj üzerinde yazılmasını tavsiye eder.

Etkin bir güneşten koruyucuda PPD (persistent pigment darkening) metodu ile saptanan koruma faktörü, SPF test metodu ile saptanan koruma faktörünün 1/3’ünden fazla olmalıdır.

Minimum Etkinlik Parametreleri

Güneşten koruyucu ürünlerin bu özelliği taşımaları için sağlamaları gereken minimum koşul; UVB ve UVA ışınlarına karşı minimum düzey olarak belirtilen seviyede koruma sağlamasıdır. Koruma derecesi, standardize edilmiş, tekrarlanabilir test yöntemleriyle ölçülmeli ve foto bozunma göz önünde bulundurulmalıdır. In vitro test yöntemlerine öncelik verilmelidir. Güneşten koruyucu ürünler tarafından sağlanan minimum derecede koruma aşağıdakiler gibi olmalıdır:

  • UVB’ye karşı koruma için Uluslararası Güneş Koruma Test Yöntemi (International Sun Protection Factor Test Method 2006) ile ya da herhangi bir in vitro yöntem ile elde edilen güneşten koruma faktörü (GKF veya SPF) değeri 6 olmalıdır.
  • Etikette belirtilen güneşten koruma faktörünün 1/3’ünün UVA koruma faktörüne ait olması “kalıcı pigment koyulaştırma yöntemleri” (persistent pigment darkening method) ile ya da herhangi bir in vitro yöntemle eşit düzeyde bir koruma ile elde edilmelidir.
  • Kritik dalga boyu ölçme yönteminin uygulanması ile elde edilen 370 nm’lik kritik dalga boyu.

Basit ve Anlamlı Etkinlik İddiaları

Güneşten koruyucu ürünlerin etkinliğini belirten iddialar basit, açık ve anlamlı olmalı, standardize edilmiş ve tekrarlanabilir kriterlere dayanmalıdır. UVB ve UVA korumasını gösteren iddialar ancak koruma değeri Madde 6’nın altında geçen değerlere eşit veya bu değerlerin üzerinde ise yazılabilir. Güneşten koruyucu ürünlerin etkinliği “düşük”, “orta”, “yüksek” veya “çok yüksek” gibi kategorilere atıfta bulunarak etiket üzerinde yer almalıdır. Her bir kategori UVB ve UVA ışınlarına karşı standardize koruma derecesine denk olmalıdır.
Etiketlerdeki güneşten koruma faktörünü gösteren sayıların çeşitliliği, tüketicinin farklı ürünler arasında karşılaştırma yapabilmesini kolaylaştıracak ve tüketicinin tercihini azaltmayacak şekilde sınırlandırılmalıdır. Güneşten koruyucu ürünlerde kullanılan sözel, figüratif veya diğer işaretler ürünlerin sahip olmadığı özellikleri ima etmede kullanılamazlar. Her bir kategori için belirtilen güneşten koruma faktörlerinin aralığı ve etiketleme ile ilgili tavsiyeler Tablo 2’de belirtilmiştir.

SPF Ölçüm Yöntemi in-vitro

  • 290-400 nm dalga boyları arasında 1 nm aralıklar ile ölçüm yapabilen özel bir spektrofotometre kullanılmaktadır.
  • PMMA (polymethylmethacrylate) adı verilen pürüzlü yüzeye sahip özel bir substrat kullanılır. Yüzey alanı 16 cm2’den küçük olmamalıdır. (50x50x2,5 kare tercih edilir).
  • Kör çalışma olarak gliserin kullanılır.
  • 0,75 µg/cm2 olacak şekilde ürün substrat üzerine uygulanır. Uygulamada doygun eldiven kulanılır. 30 sn hafifçe bastırarak, sonraki 30 sn kuvvetlice bastırarak uygulama yapılır.
  • Herhangi bir UV ışınına maruz kalmadan önce UV transmisyon ölçülür. Özel bir katsayı kullanılarak in-vitro SPF değerine ulaşılır.
  • Elde edilen tranmisyon değeri ile hesaplanan tamamlanmamış UVAPF değeri bulunan SPF değerinin 1/3’ünden büyükse teste devam edilir.
  • Substrat UV ışınlarına maruz bırakılır. Sonra tekrar ölçüm yapılır. Bulunan transmisyon değeri kullanılarak in-vitro UVAPF hesaplanır.

UV-2000S Ultraviole Geçirgenlik Analizleyici

Ölçüm parametreleri: İn vitro SPF, UVA/UVB oranı, kritik dalgaboyu
Yöntem: Colipa
Yazılım: UV-2000S
Lamba: Xenon flash lambası
Ölçüm Aralığı: 250-450 nm dalgaboyu
Plaka: PMMA HD-2
Yüzey alanı: 50×50 mm
Geçirgenlik: 0-100 %
Absorbans: 0-2.7 A (12 nokta için 1 nm aralıklarla okuma yapılır)